آیین نامه ایمنی تأسیسات الكتریكی با اتصال به زمین و اهداف آن

دسته: برق ، الکترونیک و مخابرات
بازدید: 20 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 1045 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 70

سیستم توزیع نیرو و اتصال زمین مورد استفاده عموماً‌ سیستم TN از نوع TNCS و یا در صورت لزوم TNS خواهد بود

قیمت فایل فقط 3,900 تومان

آیین نامه ایمنی تأسیسات الكتریكی با اتصال به زمین و اهداف آن

فصل اول :‌

تعاریف

آیین نامه ایمنی تأسیسات الكتریكی با اتصال به زمین

بخش اول :‌كلیات

1-   هدف ، ایجاد محیط ایمن از نظر برق گرفتگی با توجه به مقررات ودستور العمل های این آیین نامه می باشد

2-   دامنه كاربرد – این آیین نامه برای اجرا در كلیه كارگاه ها مشمول قانون كار كه ولتاژ نامی مؤثر سیستم های برقی آنها حداكثر 1000 ولت جریان متناوب می باشد تدوین گردیده است .

3-   حداكثر مقاومت اتصال زمین مجاز برای هر سیستم حفاظتی ( دو اهم ) بر مبنای ولتاژ فاز 380  ولت تعیین گردیده و همین مقدار برای مدارهای با ولتاژ فاز حداكثر 1000 ولت نیاز قابل قبول است چنانچه در موارد و تحت شرایط خاصی كه ایجاد اتصال زمین مؤثر با مقاومت كل سیستم ( دو اهم ) امكان پذیر نباشد باید مجوز لازم در این مورد ازوزارت كار اخذ گردد.

4-   رعایت كلیه مقررات این آیین نامه الزامی بوده و عدم اجرای موارد پیش بینی شده یا انجام نیمه كاره آنها سبب بی اثر شدن و در نتیجه كل سیستم ایمنی مربوطه خواهد گردید.

 بخش دوم – تعاریف 

واژه های به كار رفته در این آیین نامه به شرح زیر تعریف می گردد:

1-   تجهیزات الكتریكی – مصالح و تجهیزاتی كه برای تولید ، تبدیل و یا مصرف انرژی الكتریكی به كار می روند از قبیل مولدها ، موتورهای برق ، ترانسفورماتورها ، دستگاه های برقی ، دستگاه های اندازه گیری ، وسایل حفاظتی و مصالح الكتریكی .

2-   تأسیسات الكتریكی – هر نوع تركیبی از وسایل و مصالح به هم پیوسته الكتریكی در محل یا فضای معین

3-   مدار الكتریكی ( مدار ) تركیبی از وسایل و واسطه ها كه جریان الكتریكی می تواند از آنها عبور نماید .

4-    قسمت برقدار – هر سیم یا هادی كه در شرایط عادی تحت ولتاژ الكتریكی  باشد

5-   بدنه هادی – قسمتی كه به سادگی در دسترس بوده و در حالت عادی برقدار نمی باشد ولی ممكن است در اثر بروز نقصی در دستگاه برقدار شود .

6-    قسمت های بیگانه – هادی زمین شده یا قسمت هادی كه جزئی از تأسیسات الكتریكی را تشكیل نداده باشد ( نظیر اسكلت فلزی ساختمان ها ، لوله های فلزی ، گاز ، آب و حرارت مركزی و غیره )

7-   هادی حفاظتی – هادی هایی كه  از آن در اقدامات حفاظتی در برابر برق گرفتگی هنگام بروز اتصالی استفاده شده و بدنه های هادی را به قسمت های زیر وصل می نماید :

-       بدنه های هادی دیگر

-        قسمت های هادی بیگانه

-        الكترود زمین برق دار زمین شده

8-   هادی خنثی – هادی ای كه به نقطه خنثی وصل بوده و به منظورانتقال انرژی الكتریكی از آن استفاده می شود

9-   الكترود زمین – یك یا چند قطعه هادی كه به منظور برقراری ارتباط الكتریكی سیستم یا جرم كلی زمین ، در خاك مدفون شده باشد .

10-     الكترودهای زمین مستقل از نظر الكتریكی – الكترودهایی هستند كه فواصل آنها از یكدیگر به قدری است كه در صورت عبور حداكثر جریان ممكن از آنها ولتاژ الكترودهای دیگر به مقدار قابل ملاحظه ای تحت تأثیر قرار نگیرند .

11-     مقادیر اسمی ( جریان ، توان ، سطح مقطع ..)

 الف ) درمورد ابعاد و دیگر مشخصات مكانیكی ، مقدار اسمی مشخص كننده كمیت معینی در حدود رواداریهای تعیین شده می باشد .

 ب) در مورد كمیت هایی نظیر توان جریان ولتاژ و غیره كه مقدار واقعی آنها بستگی به عوامل دیگری مانند تغییرات در مصرف افت ولتاژ و غیره دارد ، مقدار اسمی كمیتی است كه در اثر آن دما و تنش های مكانیكی یا الكترومغناطیسی در دستگاه مولد موتور یا وسایل مصرف كننده دیگر در شرایط متعارفی محیط كار از مقادیر مجاز مربوطه تجاوز نخواهد نمود.

12- جریان اتصال كوتاه – اضافه جریانی است كه در اثر متصل شدن دو نقطه با پتانسیل های مختلف در موقع كار عادی از طریق امپدانسی بسیار كوچك بوجود آمده باشد .

13- جریان اتصالی – جریانی است كه به زمین جاری می شود .

14- جریان اتصالی به زمین – جریان اتصالی است كه به زمین جاری می شود

 15- جریان احتمالی اتصال كوتاه – جریانی است كه احتمال بروز آن در اثر اتصال كوتاه در یك نقطه یا روی ترمینال های سیستم یاتأسیسات مورد نظر وجود دارد .

 16- جریان برق گرفتگی (‌جریانی كه از نظر پاتوفیزیولوی خطرناك است )

 جریانی است كه از بدن انسان و حیوانات عبور نموده و مقدار آن ( با در نظر گرفتن هارمونیكها و زمان تأثیر ) به قدری باشد كه آسیب بوجود آورد

17- تجهیزات یا وسایل حفاظتی – تجهیزات و وسائلی است كه هدف اولیه آنها قطع جریان مدار در صورت  بروز اضافه جریان یا اتصال كوتاه یا اختلال در سیستم ایمنی آن می باشد (‌مانند انواع فیوزها ، كلیدهای خودكار ، كلیدهای جریان تفاضلی و غیره )

18- ولتاژ تماس – ولتاژی كه بین قطعاتی كه در آن در دسترس باشند بوجود آید

 19- قطعاتی كه در آن واحد در دسترس می باشند هادی ها با بدنه های هادی  كه در آن واحد توسط یك شخص قابل لمس باشد ، قسمت های  برقدار بدنه های هادی ، بیگانه ، هادی های حفاظتی و الكترودهای زمین قطعاتی هستند كه در آن واحد ممكن است در دسترس نباشد .

 20- دسترس – منطقه ایست كه حدود آن از محل فعالیت عادی افراد قابل لمس باشد.

 21-مقاومت سیستم اتصال زمین مقاومت معادلی است از مقاومت الكترود زمین و مقاومت هادی های اتصال زمین نسبت به جرم كلی زمین

شكل

فصل دوم :

كلیات

 سیستم توزیع نیرو و اتصال زمین مورد استفاده عموماً‌ سیستم TN از نوع TN-C-S و یا در صورت لزوم TN-S خواهد بود .

به منظور ایجاد ایمنی و حفاظت لازم در برابر برق گرفتگی برای افراد و كاركنانی كه از وسایل ،‌ابزارها و دستگاه های برقی استفاده می كنند و همچنین كار صحیح سیستم تأسیسات برقی ، اقدامات زیر باید انجام شود .

الف ) نقطة‌نول سیم پیچ مولدهای برق در نیروگاه های برق و همچنین نقطه نول سیم پیچ ترانسفورماتور در پستهای برق و سیم نول شبكه خطوط هوایی در ابتدا و انتهای خطوط به طول تا 200 متر و در خطوطی به طول بیش از 200 متر علاوه بر ابتدا و انتهای خط در هر فاصله 200 متری ، نول خطوط مذكور باید به الكترود سیستم اتصال زمین مربوط متصل شود . این سیستم به طور كلی اتصال زمین سیستم نامیده می شود.

ب) بدنه یا محفظه فلزی كلیه وسایل ، ابزارها ، دستگاه ها ، ماشین آلات و تابلوهای برقی وهمچنین اسلكت و اجزای فلزی داخلی هریك ، كه حامل جریان برق نمی باشد، باید به سیستم اتصال زمین ساختمان مربوط متصل شود این سیستم به طور كلی اتصال زمین وسایل (حفاظتی )‌نامیده می شود .

در نیروگاه ها و پستهای برق سیستم اتصال زمین سیستم و سیستم اتصال زمین وسایل و همچنین سیستم اتصال زمین بدنه تابلوهای فشار قوی باید كلاً از یكدیگر جدا بوده و استفاده از یك سیستم اتصال زمین با الكترود مشترك مجازنمی باشد .

درنیروگاه ها و پستهای برق سیستم اتصال زمین سیستم و سیستم اتصال زمین وسایل و همچنین سیستم اتصال زمین بدنه تابلوهای فشار متوسط ، در صورتی كه حائز شرایط استفاده از یك الكترود اتصال زمین نباشد باید دارای هادیها و الكترود جداگانه باشد در این گونه موارد الكترودهای زمین باید به گونه ای استقرار یابد كه در حوزه اثر ولتاژ یكدیگر واقع نشود .

درساختمان هایی كه مجهز به سیستم حفاظت در برابر آذرخش (‌قفس فاراده یا الكترونیك) می باشد و ساختمان فاقدیك شبكه اتصال زمین عمومی باشد . سیستم اتصال زمین حفاظت در برابر آذرخش باید از سیستمهای اتصال زمین تأسیسات برقی فشار قوی ( به ویژه ناشی از آذرخش ) به تجهیزات فشار ضعیف وجود داشته باشد فاصله الكترودها از یكدیگر درنزدیكترین فاصله نباید از 20 متر كمتر باشد و در مورد الكترودهای قائم این فاصله نباید از 20 متر یا دوبرابر عمق الكترودها هر كدام كه بیشتر باشد نزدیكتر باشد .

 هادیهای اتصال بین الكترودها و یا شبكه اصلی سیستم اتصال زمین باید در صورت امكان ازتسمه مسی حلقه ای با ابعاد لازم باشد ولی در صورت عدم امكان تهیه آن استفاده از سیم  مسی لخت نیز بلامانع است .

در صورتی كه سیم اتصال زمین (‌هادی حفاظتی ) با سیمهای فاز ونول كلاً در یك لوله كشیده شود مانند سیم كشی  سیستم روشنایی و یا پریزهای برق یك فاز و نول یا سه فاز و نول و مانند آن ، سطح مقطع سیم اتصال زمین باید مساوی با سطح مقطع سیمهای فاز ونول باشد .

درصورتی كه سیم اتصال زمین با سیمهای فاز و نول كلاً در یك پوشش قرار گرفته باشد مانند كابلهای معمولی و یا سیمهای چند رشته قابل انعطاف ارتباطی مانند سیم اطوی برقی ، كتری برقی ، سماور برقی، توستر برقی ، یخچال ، ماشین لباسشویی و مانند آن . سطخ مقطع سیم اتصال زمین باید مساوی سطح مقطع سیمهای فاز و نول باشد .

در كابلهایی كه سطح مقطع سیم نول نصف سطح مقطع هر سیم فاز می باشد سطح مقطع سیم اتصال زمین و سیم نول باید یكسان باشد .

 در صورتی كه برای اتصال زمین  وسایل وماشین آلات برقی وهمچنین تابلوهای فرعی و اصلی  و غیره از سیم یا شینه جداگانهای استفاده شود سطح مقطع آن باید با سطح مقطع نول كابل اصلی دستگاه های مربوط یكسان باشد . مشروط بر این كه سطح مقطع سیم نول از 16میلیمتر مربع كمتر نباشد .

 برای كابلهایی با سیم نول به مقطع كمتر از 16میلیمتر مربع باید سطح مقطع سیم اتصال زمین 16 میلیمتر مربع منظور شود .

 سیستم اتصال زمین شامل چاه اتصال زمین با الكترودهای مختلف و جعبه اتصال آزمون ، و سیم یا تسمه رابط بین شبكه اتصال زمین و چاه اتصال زمین می باشد 

قیمت فایل فقط 3,900 تومان

برچسب ها : آیین نامه ایمنی تأسیسات الكتریكی با اتصال به زمین و اهداف آن , طرح توجیهی آیین نامه ایمنی تأسیسات الكتریكی با اتصال به زمین و اهداف آن , دانلود آیین نامه ایمنی تأسیسات الكتریكی با اتصال به زمین و اهداف آن , برق , , , , , , تأسیسات الكتریكی , مدار الكتریكی , قسمت برقدار , بدنه هادی , سیستم توزیع نیرو و اتصال زمین , جریان احتمالی اتصال كوتاه , جریان برق گرف